MENGUASAI ISTILAH ATAU UNSUR BAHASA

UNTUK menguasai Sukatan Pelajaran BM STPM Penggal 2, pelajar perlu menguasai konsep, ciri, contoh, dan perbandingan bagi setiap tajuk dan subtajuk. Hal ini dikatakan demikian kerana soalan yang dikemukakan menjurus ke arah pengetahuan dan pemahaman tentang perkara-perkara tersebut. 

Konsep:

Konsep ialah definisi/takrif/pengertian tentang sesuatu istilah atau unsur bahasa. Pelajar perlu mengetahui konsep dengan tepat supaya tidak tersasar ketika menjawab soalan struktur.

Contohnya, pelajar perlu memahami konsep morfem, morfem bebas, dan morfem terikat, serta perkataan/kata.

Ciri:

Ciri ialah sifat yang dimiliki oleh sesuatu istilah atau unsur bahasa. Pelajar perlu memahami ciri morfem, morfem bebas, morfem terikat, dan kata.

Contohnya, morfem mempunyai makna, dan tidak boleh dipecahkan kepada unit  bahasa yang lebih kecil. Morfem bebas bersifat perkataan. Morfem terikat pula tidak mempunyai makna, dan perlu digabungkan dengan bentuk atau morfem lain untuk membawa makna. Perkataan mempunyai makna, dan semua kata merupakan morfem (bebas).

Contoh:

Contoh perlu diketahui untuk setiap istilah atau unsur bahasa yang dibincangkan. Sebaik-baiknya dapatkan tiga contoh yang sesuai, mudah, dan senang diingat, khas untuk menjawab soalan struktur.

Contohnya, morfem boleh sama ada perkataan (kami, padang, tukar, dan sebagainya), manakala morfem terikat terdiri daripada imbuhan (ber-, -an, ke-...-an, dan sebagainya), dan kata akar (niaga, juang, tani, dan sebagainya). Kata pula, sama ada bentuk tunggal (indah, geram, sahabat, dan sebagainya), bentuk terbitan (berlari, kenangan, kemampuan, dan sebagainya), bentuk gandaan (meja-meja, rerama, bersuka-suka, dan sebagainya), bentuk majmuk (tanggungjawab, Ketua Setiausaha, anak emas, dan sebagainya), dan bentuk frasa (tidak adil, ke tepi, pokok kelapa, dan sebagainya).

Perbandingan:

Perbandingan terdiri daripada persamaan dan perbezaan. Pelajar perlu mengetahui kedua-duanya, jika berkaitan dengan istilah atau unsur bahasa tersebut. Persamaan dan perbezaan dapat dikenal pasti daripada ciri tadi.

Contohnya, antara morfem bebas dengan kata, persamaannya ialah kedua-duanya mempunyai makna sendiri, dan boleh bersifat ayat minimal pada keadaan atau konteks tertentu. Dari segi perbezaannya, morfem bebas bersifat tunggal sahaja (tidak perlu bergabung dengan bentuk lain), tetapi perkataan boleh terdiri daripada bentuk tunggal, terbitan, gandaan, majmuk, dan frasa juga.

Perlu diingatkan bahawa, sekiranya perbandingan diminta, pelajar hendaklah membandingkan dua istilah atau unsur bahasa itu dalam konteks yang sama. Misalnya tadi, dari aspek makna, sama ada mempunyai makna sendiri, atau mempunyai makna apabila digabungkan dengan bentuk lain.