Jawapan

Soalan:  Che Min, Besut, Terengganu

Tuan,

Tolong jelaskan mengapakah perkataan "mempertinggikan" dianggap sebagai lewah, sedangkan perkataan "mempersembahkan" tidak sedemikian.

Terima kasih.


Jawapan:

Sdr Che Min,

Perkataan "mempertinggikan" itu dibina dengan kata dasar adjektif "tinggi" dan imbuhan apitan "memper-...-kan". Imbuhan itu sesuai digunakan dengan kata nama dan kata kerja sahaja. Imbuhan "memper-" itu sudah membawa maksud "menjadikan lebih atau bertambah". Sekiranya ditambahkan dengan akhiran "-kan" menjadi apitan "memper-...-kan", maksud yang dibawakan sudah berlebih-lebihan atau lewah. Oleh itu, sekiranya hendak digunakan dengan kata dasar yang terdiri daripada kata adjektif, memadai dengan menggunakan imbuhan awalan "memper-" sahaja, iaitu "mempertinggi", "memperhebat", "memperlambat", "mempercantik", dan seumpamanya.

Perkataan "mempersembahkan" sesuai kerana kata dasarnya ialah kata kerja "sembah". Jika ditiadakan "-kan", bentuk yang terhasil, "mempersembah" tidak lengkap pula. Demikianlah juga perkataan "memperlakukan", "memperdengarkan", dan sebagainya, termasuklah dengan kata nama, seperti "mempersaudarakan", "memperhambakan", dan "mempersuamikan".

Sdr Che Min boleh menyemak hal ini dengan lebih lanjut dalam buku Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga (2008) pada halaman 208 hingga 211.

+++++++++++++++++++++